Tối qua Chủ Nhật bị bể kèo cuối tuần, nên cũng rảnh rỗi, với lý do quan trọng hơn là vừa hôm qua mình đeo HD650 nghe một lèo gần 3 giờ, chưa bao giờ mình nghe HD650 lâu và thấy cảm xúc như vậy từ thời 2015, nên nổi hứng viết một bài tản mạn chơi về chiếc tai nghe “quốc dân” của Sennheiser. Mình sẽ không đi phân tích quá sâu về kỹ thuật, nên mọi người cứ xem đây là một bài chia sẻ từ một người chơi HD650 lâu năm, và mình nghĩ như vậy bài viết cũng sẽ dễ tiếp cận hơn với người đọc.
Nếu được hỏi chiếc tai nghe tạm gọi là cho audiophile nào nổi tiếng nhất, thịnh hành nhất, phổ biến nhất mà phần lớn mọi người chơi tai nghe đều ít nhất một lần sở hữu, thì mình nghĩ chắc đó là Sennheiser HD650. Không chỉ riêng tại Việt Nam mà cộng đồng audiophile trên khắp thế giới đã, đang và vẫn xem Sennheiser HD650 là chiếc tai nghe gối đầu giường của mình. Topic bàn luận về HD650 trên Head-fi – diễn đàn về tai nghe lớn nhất thế giới – được lập năm 2006 đến nay chưa bao giờ lọt khỏi trang 1, và đến nay đã kéo dài gần…3000 trang. Sennheiser HD650 đã, đang và vẫn sẽ tiếp tục là đề tài bàn tán sôi nổi bậc nhất trong cộng đồng chơi tai nghe trên thế giới.
Nói sơ qua về bản thân xíu, Sennheiser HD650 là con tai nghe truyền cảm hứng cho mình dấn thân vào con đường chơi âm thanh đầy đau khổ này và nó cũng chính là chiếc tai nghe gắn bó với mình nhất. Mình vẫn nhớ như in cảm giác lần đầu tiên được nghe HD650 hồi ~ năm 2010 tại nhà một người quen, mà mình thân thương gọi là chú. Cái dàn lúc đó chỉ đơn giản là 1 cái đầu đĩa MD cắm vào mini amp Sansui R11 thôi, nhưng ấn tượng đầu ấy khó phai thật.
Suốt từ đó đến nay, mình đã có điều kiện sở hữu và có dịp nghe thử HD650 ở một cơ số không nhỏ setup khác nhau. Mãi đến tận hôm nay, với những thiết bị đủ tốt, mình mới dám hó hé một xí tự tin bảo rằng mình đã ‘hiểu’ Sennheiser HD650 đủ và nhân dịp ‘chào mừng’ con HD650 thứ…12 mà mình đã từng sở hữu, mình xin có vài dòng tản mạn về HD650 – chiếc tai nghe reference được nhắc đến nhiều nhất trên thế giới.
Có thể mọi người chưa biết, HD650 đã ra đời từ rất lâu, chính xác là vào năm 2003, thậm chí còn trước hẳn dòng flagship của Sennheiser là HD800 (~ năm 2009), sau đó vào năm 2016 Sennheiser ra mắt HD800S thay thế dòng HD800, và HD800 cũng đang bị vơi dần sự quan tâm, nhường spotlight lại cho 2 hậu bối là HD800S và HD820. Nhưng riêng HD650 thì khác, gần 20 năm trôi qua, nó vẫn ở đó, vẫn “tâm bất biến giữa dòng đời vạn biến”, vẫn là chiếc tai nghe “trung tâm” của vũ trụ audiophile sau ngần ấy thời gian. Vậy, Sennheiser HD650 là chiếc tai nghe như thế nào mà lại khiến cộng đồng audiophile thế giới quan tâm nhiều đến vậy?
1- Giá thành
Đây chắc là một trong những lý do then chốt khi bạn mua một thứ gì đó, không riêng gì tai nghe. Sennheiser HD650 được định vị ở một mức giá theo mình là cực kỳ dễ chịu, tầm dưới 10tr cho hàng new, hàng used like new cũng chỉ tầm 7tr và mình đã từng thấy nhiều con HD650 lên sàn chỉ với giá ~ 4-5tr. Số tiền này chưa bằng một sợi dây dẫn của các bác audiophile. Với mức giá như thế thì không ngạc nhiên khi HD650 được nhiều người mua và trải nghiệm đến vậy. Mua về xong nghe có tệ, không hợp gu thì bán, học phí rất hợp lý.
2- Thương hiệu
Sennheiser là cây đa cây đề trong ngành công nghiệp tai nghe cao cấp thế giới, điều này là không cần bàn cãi, ở Việt Nam Sennheiser cũng đã xuất hiện từ rất lâu và đến nay vẫn nhận được sự support toàn diện của hãng, điều này theo mình thấy đóng góp rất lớn vào “sự tự tin” của người mua, ít nhất cũng đỡ lo khoản bảo hành do tạch driver, các điểm ngoại quan khác v.v so với các thương hiệu chỉ có hàng tự ship nhỏ lẻ về Việt Nam.
3- Build quality và thiết kế
HD650 đã quá nổi tiếng rồi, mọi người google là ra cả tá hình, nên mình sẽ ko tả lại phần thiết kế của tai nghe. Về cơ bản mình thấy HD650 có chất lượng build ổn, không quá xuất sắc và sang trọng như một vào tai nghe cùng tầm giá khác nhưng mình gần như không có điểm nào phàn nàn về thiết kế của HD650. Ngoại trừ một điểm nhỏ là HD650 mới 100% khui hộp thì độ ép tai hơi chặt, dùng một thời gian sẽ loose ra bớt, nhưng không có cái cảm giác “ụp vào là êm tới nái” như HD800/800S. Về hình dáng theo gu mình là ổn, thiết kế cổ điển, open back, leaked âm nhiều là đương nhiên, các bác có xem phim hành động Nhật Bản thì nên kiếm tai nghe khác, tốt nhất là nhét tai cho kín đáo.
Về build quality mình thấy tốt, mình đã từng cầm nhiều con HD650 có tuổi đời tròm trèm gần chục năm nhưng mọi thứ vẫn tốt, chỉ cần thay lại pad đệm tai và đệm đỉnh đầu là quẩy tiếp được ngon lành. Pad HD650 cũng rất rất rất dễ mua, gần như mọi store đều có, thêm một điểm cộng.
4- Độ khó kéo
Long story short, Sennheiser HD650 chắc chắn là một trong các tai nghe khó chiều nhất trong giới headphone tham chiếu mà mình đã từng chơi/từng nghe. Nhưng mình thật sự nghĩ sự đỏng đảnh của HD650 là một trong các yếu tố tác động đến độ nổi tiếng của HD650 trong cộng đồng. Nghe có vẻ buồn cười, nhưng với các con tai nghe khó kéo, khó chiều, thì cái sự “khám phá” của người chơi mới được tự do và thoải mái nhất. Với các tai nghe khó kéo thì mỗi người chơi lại có một cách phối ghép riêng, từ đó đem lại kết quả là các chất âm khác nhau, thậm chí ngược nhau, thế là lại war, lại tranh luận, lại cãi nhau, vô hình chung đem lại sự sôi nổi và càng làm HD650 phổ biến hơn. Sự khó kéo của HD650 không chỉ đơn thuần đến từ trở kháng 300 ohm của nó, mà mình thấy phần nhiều đến từ chất âm, mình sẽ bàn sâu hơn ở phần dưới.
Bạn cứ hình dung mua 1 con tai nghe dễ chơi dễ trúng thưởng, cắm đâu cũng quẩy, ai mua tai nghe đó về ghim từ iPhone đến laptop đến hệ thống amp/DAC vài chục ngàn đô cũng đều từ hay đến rất hay, cả làng đều khen lấy khen để, chả có 1 luồng ý kiến trái chiều nào thì cái sự tranh luận gần như không có, thì con tai nghe đó mình nghĩ sẽ rất nhanh xuống về mức độ nổi tiếng.
5- Chất lượng âm thanh
Yếu tố mình muốn bàn đến cuối cùng, đương nhiên là chất lượng âm thanh. Dù gì thì gì, HD650 là một tai nghe tham chiếu, và có thể là tai nghe cao cấp/end game với nhiều người (trong đó có mình). Đương nhiên mọi thứ sẽ vô nghĩa nếu HD650 không có một chất lượng âm thanh tốt.
“Đóng góp” rất lớn đến độ khó kéo kinh khủng khiếp như mình đã bàn ở trên, HD650 có một chất âm theo tai mình là cá tính bậc nhất trong giới tai nghe. Nó là chiếc tai nghe phân rõ nhất 2 thái cực yêu – ghét trong giới audiophile này. Mình chưa gặp ai nghe HD650 xong nhận xét kiểu hòa vốn “cũng tạm” cả, mà thường sẽ là “cái tai nghe này mà giá tận 7tr á???” hoặc “hả gì, cái tai nghe kêu như vầy mà giá chỉ có 7tr thôi sao???”. Người đã không thích thì hoàn toàn không nghe nổi, những ai đã thích thì chắc chắn họ sẽ rất khó kiếm được một con tai nghe có thể thay đế được HD650, một chất tiếng rất đặc biệt và cực kì gây “nghiện”.
Điểm đặc trưng lớn nhất, trademark trong cái soundsign của HD650, chả biết Sennheiser vô tình hay cố ý, đó là cái veil. Ai nghe HD650 lần đầu, đặc biệt là khi chưa có một bộ DAC/amp phù hợp cũng đều có nhận định chung nó là một chiếc tai nghe khá tối, u ám, tiếng hiền, tiếng rất, rất, rất lifeless và bị mờ, kiểu như ai đó trùm một cái chăn che tai bạn lại vậy, đúng kiểu “ở trong chăn thì có rận”. Đó là lí do vì sao mình đã bán HD650 nhiều lần sau mỗi lần sở hữu. Cơ mà càng chơi, càng tìm hiểu thì mình càng thấy ở trong chăn đôi khi vẫn tìm thấy kim cương cả nhà ạ, nếu bạn hiểu nó và biết nó làm được những gì.
Sau khi cắm rút, nghe thử, chơi thử kha khá hệ thống/setup đánh HD650 thì mình thấy HD650 có thiên hướng hợp với đám đèn hơn là bán dẫn, đặc biệt là đèn OTL, 2 con headamp mình thấy đánh HD650 hay nhất mình từng nghe là Eddie Current Zana Deux và Bottlehead ….., 2 con đều là OTL tubeamp. Đương nhiên là âm thanh thì cũng tùy gu, nhưng nhờ con HD650 có cái veil đặc trưng quá xá kia nên mình nhiều khi chỉ cần nghe tầm 30s là biết con amp có hợp để tẩn HD650 không, hệ thống nào mà làm “bung” tiếng HD650 ra, lift cái veil đó được thì ít nhất là đang đi đúng hướng. HD650 khi gỡ được cái veil thì tiếng nó rất đậm đà, dày dặn, đĩnh đạc, người lớn. Tổng thể âm của HD650 giờ không còn là tối, mà là ‘ấm’ và cực kì relaxing. Mọi thứ từ độ dynamic đến độ transparency đã được cải thiện rõ rệt. Khi nghe HD650, có thể nói hơi quá nhưng mình lại nhớ đến ngay chất âm của dòng loa Kharma – rất “đầm”, dầy và tràn đầy tình cảm. Một chất tiếng có thể hơi khó nghe với một số người, đặc biệt là các bác gu sôi động và máu lửa. Nhưng đối với mình, một fan cuồng của vocal và jazz, thì HD650 là con tai nghe có chất tiếng đặc biệt, cá tính và “mùi” nhất mình từng nghe.
Cái điểm mình thích nhất của chất âm HD650 khi được “tẩn ra hồn” đó là việc mình có thể dễ dàng bỏ qua tất cả các yếu tố về kỹ thuật và có thể hoàn toàn tập trung vào cái thứ quan trọng nhất trong thú chơi này – âm nhạc. Mọi đặc tính kỹ thuật từ transparency, soundstage, âm hình, detail, bass, mid, treble, v.v và mây mây của HD650 đều kém xa nhiều tai nghe khác, điển hình là HD800S mình cũng đang sở hữu. Nói một cách đơn giản, khi nghe HD800S, mình đang là một audiophile phê bình khó tính, bắt lỗi âm thanh từng tí một. Còn khi nghe HD650, mình đơn thuần là một người nghe, không quan tâm đến cái mớ đặc tính kỹ thuật cao siêu kia. Với các thể loại như vocals nam trầm, nữ trung, jazz, saxophone, các bản acoustics nhẹ nhàng, các bản live jazz trong phòng trà, pub v.v thì mình chưa được nghe hệ thống tai nghe nào thể hiện tốt và gây cho mình nhiều cảm xúc hơn HD650 + tubeamp + DAC tốt. Nhưng với mọi thể loại nhạc khác, cần sự hoành tráng và máu lửa, bóc tách các thứ thì chắc chỉ cần ½ budget là bạn đã có thể build được một setup ăn tươi nuốt sống HD650 rồi, và đó cũng là lúc HD800/800S xuất hiện trong lineup của Sennheiser.
Chung quy lại, mục đích cuối cùng của niềm đam mê audio này, đó chính là mình có cảm xúc nghe khi các bản nhạc yêu thích không. Giờ đây, qua một chặng đường trải nghiệm sương sương, bao nhiêu tai nghe đã đến và đi, thì HD650 vẫn ở ngay đây, trên tai mình khi đang viết những dòng này. Vì một lẽ đơn giản, Sennheiser HD650 chắc chắn không phải là con tai nghe hay nhất, đặc tính kỹ thuật tốt nhất mình từng được nghe, nhưng nó vẫn là “nơi tình yêu bắt đầu” của mình, là “chai rượu vang lâu năm”, mỗi lần nghe lại là mình cũng đều hiểu rất rõ lý do vì sao HD650 đã, đang và mình nghĩ vẫn sẽ là chiếc tai nghe tham chiếu được bàn tán nhiều nhất trong cộng đồng audiophile tại Việt Nam và trên thế giới.
P/S: bonus với cả nhà chi tiết hệ thống đánh Sennheiser HD650 hiện tại của mình, đây đang là setup đánh HD650 làm mình hài lòng nhất mà mình từng được nghe.
– Source nhạc: laptop HP Probook, trình phát nhạc Foobar, nhạc lossless + DSD các thể loại
– USB isolator: Schiit Wyrd
– USB to Digital Converter: Singxer SU-6
– DAC: Holo Spring DAC Level 2
– Headamp: Eddie Current Zana Deux (original version, upgraded các thể loại – tube RCA 5691 Redbase)
– Lọc điện: Clef Powerbridge 10
– Dây USB: Chord Silver Plus, Furutech GT2
– Dây HDMI/I2S: Wireworld Starlight 7
– Dây nguồn: 4 x Nordost Reddawn LS, 1 x Morrow Audio MAP3
– Dây tín hiệu: Nordost Reddawn LS
– Dây tai nghe: ToneKraft Cable
Xin cảm ơn mọi người đã theo dõi. Viết có hơi lan man tí, cả nhà thông cảm.
